ଚୀନ ଏମିତି ଗୋଟିଏ ଦେଶ ଯାହାର କେବଳ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଛାଡିଦେଲେ ବାକି ସବୁ ପଡୋଷୀ ଦେଶଙ୍କ ସହିତ ବିବାଦ ରହିଛି । ଏମିତିକି ଭୁଟାନ ଭଳି ଛୋଟ ଦେଶ ସହିତ ମଧ୍ୟ ଚୀନର ସୀମା ବିବାଦ ଅନେକ ଦିନ ଧରି ଲାଗି ରହିଛି । ୧୯୮୪ ମସିହାରେ ଏନେଇ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା କିନ୍ତୁ ସମାଧାନର ରାସ୍ତା ବାହାରି ପାରିନଥିଲା । ଏବେ ୪୦ ବର୍ଷ ପରେ ଡ୍ରାଗନ ପୁଣିଥରେ ଭୁଟାନକୁ ଧମକାଇବା ଆରମ୍ଭ କରିଛି । କିଛିଦିନ ତଳେ ଚୀନ, ଭୁଟାନ ମାଟିରେ ୪ଟି ଗାଁ ତିଆରି କରିଥିବା ଜଣା ପଡିଥିଲା । ଯାହା କେବଳ ଭୁଟାନ ପାଇଁ ନୁହେଁ ଭାରତ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବିପଦର କାରଣ ହୋଇପାରେ । ଏହି ଅଂଚଳରେ ଚୀନର ଭିତ୍ତିଭୂମି ବିକାଶକୁ ନେଇ ଭାରତ ଚିନ୍ତା ପ୍ରକଟ କରି ଆସୁଛି ।
ଚୀନର ଭାରତ ଓ ଭୁଟାନ ସହିତ ହିଁ ସୀମା ବିବାଦ
ଚୀନର ୨୨୪୫୭ କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବା ସୀମା ୧୪ ଦେଶ ସହିତ ଲାଗିଛି । କିନ୍ତୁ କେବଳ ଭାରତ ଓ ଭୁଟାନ ସହିତ ଏହାର ବିବାଦ ରହିଛି । ଭୁଟାନ ଓ ଚୀନ ମଧ୍ୟରେ ୪୭୭ କିମି ଲମ୍ବ ସୀମା ରହିଛି । ଚୀନ ଓ ଭୁଟାନ ସୀମାରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଏଭଳି ଦୁଇଟି ଅଂଚଳ ରହିଛି ଯାହାକୁ ନେଇ ଅଧିକ ବିବାଦ ରହିଛି । ଭୁଟାନ ସହିତ ବିବାଦରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଛି ଯେ, ଦୁନିଆର ସବୁଠାରୁ ଦୁର୍ବଳ ଦେଶ ଯାହାର ନିଜର ସେନା ନାହିଁ ତାହା ଉପରେ ମଧ୍ୟ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରିବାକୁ ଚୀନ ପଛାଉ ନାହିଁ ।
ଭୁଟାନଠାରୁ ଚୀନ୍ କ’ଣ ଚାହୁଁଛି ?
ଚୀନ୍ ଯେକୌଣସି ମତେ ଭୁଟାନ ସହିତ ବିବାଦକୁ ଶେଷ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଏହା ଜରିଆରେ ଡ୍ରାଗନ ଦୁନିଆକୁ ସନ୍ଦେଶ ଦେବାକୁ ଚାହୁଁଛି ଯେ, ଆମର କେବଳ ଭାରତ ସହିତ ବିବାଦ ରହିଛି । ବାକି ସବୁ ଦେଶଙ୍କ ସହିତ ଆମ ସମ୍ପର୍କ ମିଠା । କେବଳ ଭାରତୀୟ ନେତାଙ୍କ ଜିଦ କାରଣରୁ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ରାସ୍ତା ବାହାରି ପାରୁନାହିଁ । କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ ଡ୍ରାଗନର ଯୋଜନା ହେଉଛି ଭୁଟାନକୁ ତିବ୍ବତକୁ ଲାଗିଥିବା ଏକ ଅଂଚଳ ଦେଇ ତା’ଠାରୁ ରଣନୈତିକ ଭାବେ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଡୋକଲାମ ନେବାକୁ ଚାହୁଁଛି । ଡୋକଲାମ ଚୀନ୍ ହାତକୁ ଗଲେ ଭାରତ ପାଇଁ ବିପଦ । କାରଣ ଏହାଦ୍ୱାରା ସିଲିଗୁଡି କରିଡରର ସୁରକ୍ଷା ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଯିବ ।
ଚୀନ୍-ଭୁଟାନ ଚୁକ୍ତି ଯୋଗୁ ବଢିବ ଭାରତର ମୁସ୍କିଲ ?
ଚୀନ୍ ସିଲିଗୁଡି କରିଡରକୁ ଲାଗିଥିବା ଭୁଟାନର ଅଂଚଳରେ ସଡକ ଓ ସାମରିକ ଘାଟି ନିର୍ମାଣ କରିଛି । ଏହି ଅଂଚଳ ସିଲିଗୁଡି କରିଡର ସହିତ ଡୋକଲାମକୁ ମଧ୍ୟ ଲାଗିଛି । ଯେଉଁଠାରେ ୨୦୧୭ରେ ଭାରତ ଓ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ମାସ ଧରି ଉତ୍ତେଜନା ଲାଗି ରହିଥିଲା । ସିଲିଗୁଡି କରିଡର ମଧ୍ୟ ଚିକେନ୍ ନେକ୍ ଭାବେ ପରିଚିତ । ଏହି କରିଡର ବା ଚିକେନ୍ ନେକ୍ ହିଁ ବାକି ଭାରତକୁ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ରାଜ୍ୟଙ୍କୁ ଯୋଡିଥାଏ । ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ଏହି କରିଡର ମାତ୍ର ୨୨ କିଲୋମିଟର ଚଉଡା ।
ମାଓଙ୍କ ବିସ୍ତାରବାଦକୁ ବଢାଉଛନ୍ତି ଜିନ୍ ପିଙ୍ଗ୍
ଭୁଟାନ ଭୂମିରେ ଚୀନ୍ ଗାଁ ନିର୍ମାଣ ଗୋଟିଏ କଥା କହୁଛି । ଆଉ ତା’ ହେଲା ଜିନ୍ ପିଙ୍ଗ୍ ମାଓ ସେ ତୁଙ୍ଗଙ୍କ ବିସ୍ତାରବାଦୀ ନୀତିକୁ ଆଗକୁ ବଢାଉଛନ୍ତି ।୧୯୫୦ ମାଓଙ୍କ ଆଦେଶରେ ଚୀନ୍ ତିବ୍ବତ ଉପରେ କବଜା କରିଥିଲା । ସେହିଭଳି ନୀତି ଏବେ ସି ଜିନ ପିଙ୍ଗ୍ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି ।